Chủ nhân vườn bưởi Diễn đó là anh Tạ Văn Huy (SN 1990), ở tiểu khu 7 (xã Nà Bó, huyện Mai Sơn, tỉnh Sơn La). Dẫn chúng tôi đi thăm vườn bưởi Diễn, anh Huy cho hay: Đây là năm thứ 3 vườn bưởi Diễn này cho quả. Năm nay, vườn bưởi Diễn cho lượng quả gấp 2 lần năm ngoái. Khi trồng, do thiếu kinh nghiệm nên tôi đặt cây dày quá, khiến vườn bưởi Diễn không được thông thoáng, ảnh hưởng đến sự sinh trưởng và phát triển của cây bưởi. Tôi đang tính chặt bớt cây đi để cho vườn bưởi Diễn thông thoáng hơn, cây phát triển tán đẹp hơn.
Qua câu chuyện với 9X Sơn La, được biết, vườn bưởi này được anh trồng từ năm 2015, với số lượng lên đến khoảng 800 cây trên diện tích hơn 1ha. Khu đất này là của người dân bản địa trước đây chủ yếu trồng ngô, trồng sắn. Sau khi mua lại, anh Huy đã cải tạo và mua giống bưởi Diễn về trồng.
"Khi tôi đưa cây bưởi Diễn vào trồng trên đất này, nhiều người chê không biết tính toán, làm liều, gàn dở. Họ bảo, trồng bưởi Diễn ở đây thì bán cho mà à. Nhưng họ đâu có biết, trước khi quyết định "bén duyên" với bưởi Diễn, tôi đã tìm hiểu tương đối kĩ càng. Thấy ở khu Nông Xôm, Nà Cang (xã Hát Lót, huyện Mai Sơn) nhiều người trồng bưởi Diễn cho thu nhập khá cao, nên tôi quyết định mua cây giống bưởi Diễn về trồng. Tôi là người đầu tiên trồng bưởi Diễn ở khu này" – anh Huy nhớ lại.
Vườn bưởi Diễn của 9X Sơn La sai muốn gãy cả cành.
Bất chấp những lời dị nghị đó, anh Huy quyết tâm trồng bưởi Diễn. Anh mua cây giống chiết cành về trồng trên mảnh đất rộng hơn 1ha. Mặc dù quyết tâm trồng bưởi Diễn, nhưng 2 năm đầu, anh Huy vẫn chưa thật sự toàn tâm, toàn ý cho việc chăm sóc vườn bưởi Diễn của gia đình. Mãi đến đầu năm 2018, anh mới "một lòng, một dạ" cho vườn bưởi Diễn của mình. Cũng trong năm đó, vườn bưởi Diễn của gia đình anh đã cho quả bói.
Vừa làm vừa học hỏi kĩ thuật trồng, chăm sóc bưởi Diễn qua mạng internet và những người trồng bưởi có tiếng ở Mai Sơn, anh Huy áp dụng vào vườn bưởi Diễn của gia đình. Anh Huy thuê người khoan giếng, đào cái ao nho nhỏ để chứa nước, tiện việc tưới tắm cho vườn bưởi Diễn mỗi khi nắng nóng kéo dài. Không có tiền đầu tư hệ thống tưới tự động, anh Huy chỉ có thể lắp đặt đường ống chính để tưới thủ công.
Vườn bưởi Diễn của anh Huy rộng hơn 1ha, cây nào, cây nấy cũng trĩu quả.
Theo 9X Sơn La, thời điểm thích hợp nhất để trồng bưởi Diễn là vào đầu mùa mưa. Trước khi trồng khoảng 1 tháng, anh Huy đào hố, rắc vôi và bỏ phân chuồng xuống, sau đó lấp lớp đất mỏng lên trên. Khi đưa cây giống vào trồng, anh Huy nhúng thuốc kích rễ và khi chúng ra tuần lộc đầu tiên thì anh cho "ăn" ít phân NPK.
"Trong quá trình chăm cây, ngoài việc bón phân theo đình kỳ, tôi đặc biệt quan tâm đến việc phun thuốc phòng trừ sâu bệnh và giữ lộc non cho vườn bưởi Diễn. Muốn vườn bưởi sinh trưởng, phát triển tốt thì phải luôn giữ cho cây sạch bệnh và cho ăn đầy đủ dinh dưỡng" – 9X Sơn La cho hay.
Anh Huy là người đầu tiên trồng bưởi Diễn ở tiểu khu 7, xã Nà Bó.
Theo anh Huy, trồng cây có mũi chăm sóc vất vả hơn so với một số cây ăn quả khác như: Xoài, nhãn... Thời gian từ khi cây bưởi Diễn ra hoa đến lúc cho thu hoạch kéo dài hơn so với một số cây trồng khác. Sau khi thu hoạch xong thì phải "rửa vườn" và phun thuốc ủ mầm hoa. Chăm sóc làm sao để vườn bưởi Diễn ra hoa vào tháng 1 âm lịch, nếu muộn quá thì quả bưởi sẽ bị ộp, chất lượng không tốt.
Để giữ cho cây bưởi Diễn phát triển khỏe mạnh, anh Huy bỏ không thu lứa quả bói trong năm đầu tiên. Năm 2019, anh Huy thu gần 2 vạn quả từ vườn bưởi rộng hơn 1ha của gia đình. Bán ra thị trường với giá bình quân 12.000 đồng/quả, anh Huy thu hơn 200 triệu đồng. Trừ chi phí, anh còn lãi gần 100 triệu đồng. Năm nay, vườn bưởi Diễn nhà anh cho quả nhiều hơn năm ngoái, cây nào, cây nấy cũng trĩu quả. Có cây cho tới gần 100 quả. Anh Huy dự kiến năm nay thu nhập từ vườn bưởi Diễn sẽ cao gấp 2 lần so với năm ngoái.
