Xem Video: Ông Trump dọa rút khỏi thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung

//

Cố vấn thương mại cao cấp của Tổng thống Mỹ Donald Trump, ông Peter Navarro, khẳng định rằng thỏa thuận thương mại với Trung Quốc đã kết thúc.

Cố vấn thương mại cao cấp của Tổng thống Mỹ, ông Peter Navarro. Ảnh: AP

“Thỏa thuận chấm dứt rồi” - ông Peter Navarro chia sẻ với báo giới trong ngày 22/6.

Ông lý giải rằng sự kết thúc này có nguyên nhân từ việc Washington bất bình với cách Trung Quốc xử lý đại dịch, Washington không hài lòng khi Trung Quốc không đưa ra cảnh báo sớm hơn về đại dịch COVID-19.

Ông nói yếu tố bước ngoặt đã xảy đến khi mà phía Mỹ chỉ được biết đến sự lây lan của COVID-19 khi phái đoàn Trung Quốc rời khỏi Washington sau khi hai bên hoàn tất ký kết thỏa thuận thương mại giai đoạn 1 vào ngày 15/1/2020.

Ông Navarro nói: “Đó là khi họ gửi hàng trăm nghìn người đến đất nước này để lây lan loại virus đó, và chỉ vài phút sau khi chiếc máy bay đưa họ về Trung Quốc cất cánh chúng tôi mới được biết về đại dịch này”.

Thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung chấm dứt có thể là một tin bất ngờ khi chỉ vài ngày trước, Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo có chuyến thăm Hawaii, gặp ủy viên Bộ Chính trị Trung Quốc Dương Khiết Trì. Ông Dương nguyên là bộ trưởng ngoại giao Trung Quốc, hiện là Ủy viên Bộ Chính trị, Chủ nhiệm Văn phòng Ủy ban Công tác Ngoại sự Trung ương. Phía Trung Quốc gọi cuộc gặp "mang tính xây dựng", đồng thời nhấn mạnh Bắc Kinh đồng ý sẽ thực hiện thỏa thuận chung đã được Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống Trump chấp thuận, trong đó bao gồm cả cam kết tuân thủ thỏa thuận thương mại Mỹ-Trung.

Tuy nhiên, việc Mỹ đặt dấu chấm hết cho thỏa thuận thương mại với Trung Quốc cũng không quá chấn động khi cùng ngày diễn ra cuộc gặp của ông Mike Pompeo thì Tổng thống Mỹ Donald Trump đã đe dọa sẽ cắt đứt quan hệ với Trung Quốc.

“Mỹ chắc chắn vẫn duy trì một lựa chọn chính sách, theo nhiều điều kiện, là cắt đứt hoàn toàn với Trung Quốc” - Tổng thống Trump viết trên Twitter.

Tổng thống Trump từng nhắc đến việc cắt đứt hoàn toàn quan hệ với Trung Quốc hồi tháng 5. Nhà lãnh đạo khi đó nói thất vọng vì Trung Quốc đã không ngăn chặn được dịch Covid-19 ngay từ đầu. Ông Trump nói Mỹ có thể cắt đứt quan hệ với Trung Quốc và nếu làm vậy, Mỹ có thể tiết kiệm được 500 tỉ USD.

Ngay cả Ngoại trưởng Mỹ sau cuộc gặp ông Dương Khiết Trì chỉ 2 ngày, cũng đã bắt đầu thay đổi khi đề cập đến Trung Quốc.

Ngoại trưởng Mỹ Mike Pompeo đã gọi Trung Quốc là quốc gia "bất hảo" trong bài phát biểu công khai tại  một Hội nghị trực tuyến.

Ông Pompeo cho rằng, các quốc gia châu Âu hợp tác với Trung Quốc sẽ không có lựa chọn nào khác là đánh mất nền dân chủ của họ.

Ngoại trưởng Mỹ nói thêm, cuộc gặp với ông Dương Khiết Trì không làm thay đổi được quan điểm cứng rắn của ông với Trung Quốc, nước mà ông Pompeo gọi là quốc gia “bất hảo” trên trường quốc tế.

Ông Pompeo kêu gọi các nước châu Âu cấm các thương vụ hợp tác với Tập đoàn viễn thông Trung Quốc Huawei. Ông cáo buộc Huawei là “vũ khí” của Bắc Kinh và cho rằng Trung Quốc “tấn công chủ quyền một cách trắng trợn” thông qua các khoản đầu tư vào dự án cảng ở Hy Lạp và Tây Ban Nha.

Quan chức ngoại giao Mỹ thậm chí gọi những thách thức của Trung Quốc đặt ra đã xuất hiện ở khắp nơi và ông kêu gọi mọi khoản đầu tư từ các doanh nghiệp quốc doanh Trung Quốc “cần phải được xem xét cẩn trọng”.

Việc Mỹ đặt dấu chấm hết cho thỏa thuận thương mại thể hiện rõ tình thế của nước Mỹ hiện nay trước những cam  kết mua hàng thương mại mơ hồ của Trung Quốc. Thực tế với kinh nghiệm đàm phán của ông Trump, nước Mỹ cần dừng lại khi họ vẫn còn lợi thế đàm phán thay vì mòn mỏi đợi thương lái Trung Quốc đến mua hàng nông sản và kéo thêm những rủi ro dịch bệnh.