Hơn một tháng nay, ông Mai Hồng Khởi, ở thôn 5, xã Trúc Sơn (huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông), hầu như không ra thăm vườn xoài của gia đình. 

Theo ông Khởi, sau 2 đợt làm hoa cho vườn xoài đều gặp mưa. Do đó, xoài ra hoa bị thối hỏng, phân hóa mầm hoa không đều. Hai tháng qua, ông phải cắt bỏ 2 đợt hoa để kích cho cây ra hoa trở lại, nhưng đều không đạt kết quả. Điều này khiến ông cảm thấy chán nản, nên không muốn ra thăm vườn xoài.

Theo ông Khởi, như mọi năm, vào thời điểm này thương lái tấp nập đến các nhà vườn để đặt hàng, chốt giá. Nhưng năm nay, tại các vườn xoài hầu như vắng bóng thương lái.

Theo bà con nông dân, năm nay, không chỉ xoài mất mùa do thời tiết mà giá cả cũng rất thấp. Nếu như 2 năm trước, giá xoài thị trường cuối năm bình quân khoảng từ 45.000 – 50.000 đồng/kg.

Còn năm nay, xoài đầu vụ chỉ 7.000 đồng/kg. Nhiều hộ trồng xoài vẫn cố gắng chăm sóc, xử lý cho xoài ra hoa trái vụ, với hy vọng lấy công làm lời. Thế nhưng, thời điểm xoài ra hoa gặp mưa nhiều, độ ẩm cao, giá thấp, khiến bà con gần như thất bại trong xoài trái vụ năm nay.

Cũng theo ông Khởi, để vườn xoài ra hoa trái vụ đạt kết quả, các nhà vườn phải tốn khá nhiều công sức, chi phí mua vật tư, chế phẩm xử lý ra hoa, đậu quả cho vườn cây.

Cụ thể, chi phí để một ha xoài năm thứ 5 ra hoa trái vụ, bà con phải đầu tư khoảng từ 30 – 40 triệu đồng tiền phân bón, chế phẩm sinh học, nhân công để chăm sóc vườn cây. "Hiện giá xoài quá rẻ, nên người dân chăm sóc cầm chừng để giữ vườn cây", ông Khởi cho biết:

Nhiều hộ trồng xoài trái vụ ở huyện Cư Jút (tỉnh Đắk Nông) vẫn chăm sóc cho xoài ra hoa, đậu trái phục vụ thị trường cuối năm

Còn gia đình ông Đinh Văn Hạnh, tổ dân phố 1, thị trấn Ea T’ling (Cư Jút), cũng trồng hơn 1 ha xoài. Vụ này, gia đình ông Hạnh cũng cố gắng cho vườn xoài ra hoa trái mùa.

Ông Hạnh cho biết, năm nay làm xoài rất khó. Nếu 10 hộ thì có đến 6 – 7 hộ bị mất mùa. Nguyên nhân do lúc ra hoa gặp sương muối, sau đó mưa kéo dài, xoài bị hư hoa, cháy trái. Do đó, nhiều nhà vườn bị mất mùa hoặc trễ vụ.

Theo bà Nguyễn Thị Thảo, một hộ nhiều năm gắn bó với cây xoài ở xã Đắk Gằn (Đắk Mil), năm nay, để vườn xoài ra hoa, đậu quả đạt năng suất, mức đầu tư phải cao hơn gấp nhiều lần so với mọi năm.

Tuy nhiên, do chi phí đầu vào tăng cao, nhưng giá bán thấp, nên người trồng xoài cố gắng cầm cự, hạch toán để có thu nhập bằng ngày công lao động phổ thông.

Ông Đinh Văn Hạnh, thị trấn Ea T’ling (huyện Cư Jút, tỉnh Đắk Nông) nỗ lực chăm sóc, phòng bệnh cho vườn xoài trái vụ.

Hiện toàn tỉnh Đắk Nông có trên 1.700 ha xoài, tập trung chủ yếu tại huyện Đắk Mil, Cư Jút… Thời gian qua, khi giá xoài tăng cao, người dân ở một số địa phương mở rộng diện tích.

Ngành Nông nghiệp tỉnh khuyến cáo người dân không nên sản xuất xoài theo phong trào, phá vỡ cơ cấu cây trồng của địa phương. Việc đầu tư phát triển sản xuất xoài phải cân đối giữa cây trồng mới và cây trồng truyền thống như cà phê, tiêu, cây ngắn ngày để bảo đảm nguồn thu.

Trái cây là sản phẩm có thời gian bảo quản ngắn, thường thu hoạch tập trung theo mùa vụ. Do đó, khi đầu tư sản xuất, bà con cần cân nhắc, lựa chọn loại cây trồng để tham gia các chuỗi liên kết sản xuất gắn với tiêu thụ sản phẩm nhằm tránh các rủi ro.